Dbajmy o mleczaki u maluchów – Dziecko w gabinecie (dobierz mu szczoteczkę)

Gabinet Stomatologiczno-Protetyczny lek. stomatolog Katarzyna Gączarzewicz

Dbajmy o mleczaki u maluchów – Dziecko w gabinecie (dobierz mu szczoteczkę)

Dentysta-dziecko „7 zasad/grzechów”

  1. Myśl wcześniej i odbyj wizytę zapoznawczą, która jako przegląd zębów jest bezpłatna, a wtedy dziecko oswoi się z gabinetem, fartuchem i otrzyma sympatyczną „niespodziankę”.
  2. Nie można używać do dziecka słów: „nie bój się”, „nie będzie bolało” – bo taka powtarzana negacja ma odwrotny skutek i wywołuje dodatkowy strach, a nawet panikę.
  3. Podobnie nie można używać dla uspokojenia dziecka słów np: „Pani doktor nic nie będzie robiła – tylko zobaczy”, kiedy się przychodzi już z bólem i interwencja jest konieczna.
  4. Lepiej dziecku nic nie mówić niż mówić źle, a sam zabieg można ewentualnie określić jako: „Pani wyjmie z ząbka tylko robaka i koniec”
  5. Dziecko samo może wybrać kolor oferowanej plomby, przez co pośrednio wciągnięte zostanie w zaakceptowanie samego zabiegu.
  6. Można dziecku obiecać interesującą go nagrodę, ale tylko po skończonym zabiegu (w tym celu posiadam w gabinecie swoje dodatkowe drobne nagrody-niespodzianki).
  7. GENERALNA ZASADA: Należy przychodzić na wizyty kontrolne (bezpłatne przeglądy) albo wtedy kiedy na ząbku jest tylko plamka próchnicowa, a nie kiedy doskwiera już ból, ropień albo buziak dziecka jest pełen dziur.

Wielu rodziców sądzi, że nie ma wpływu na stan mleczaków u dzieci. Uważają oni, że jeżeli sami mieli słabe zęby, pociecha też jest na to skazana. To duży błąd! Próchnica nie jest dziedziczna. Sprzyja jej brak higieny i nadmiar słodyczy. Pamiętaj aby w diecie były obecne witaminy A, C, D i minerały: wapń, fosfor, fluor, magnez. Po pierwsze zapobiegaj: Jeśli nauczysz dziecko dbać o zęby, w przyszłości uniknie nieprzyjemnych zabiegów u stomatologa

Jak pielęgnować pierwsze zęby? Aby pociecha miała ząbki jak perełki, zadbaj o nie zanim się pojawią. Po każdym karmieniu (szczególnie sztucznym) przecieraj niemowlęciu dziąsła gazą zamoczoną w letniej, przegotowanej wodzie. Na próchnicę narażone są zwłaszcza maluchy zasypiające z butelką, więc unikaj tego. Ważne aby chronić pierwsze ząbki dziecka. Jeśli wtedy będzie miało próchnicę, przeniesie się ona na stałe zęby. Mleczaki są podatne na tę chorobę, bo są słabo zmineralizowane. Nie czekaj więc, aż coś złego zacznie się dziać, tylko działaj wcześniej.

Oswajaj dziecko ze szczoteczką - Gdy pojawią się więc pierwsze mleczaki (zwykle około 6-7 miesiąca), czyścić je dziecku nie gazą, ale szczoteczką, by zaczęło się do niej przyzwyczajać. Około 12 miesiąca dziecko chętnie naśladuje rodziców i w tym momencie warto pozwolić mu, by samo spróbowało swych sił w pielęgnacji. Nie szkodzi, że na początku będzie używało szczoteczki jako gryzaczka, albo czyściło nią wszystko dookoła – przy pewnej pomocy powoli nauczy się prawidłowo posługiwać tym „skomplikowanym” narzędziem.

Poprawiaj mycie i kontroluj - Pilnuj, aby dziecko dobrze szczotkowało zęby rano i wieczorem oraz po zjedzeniu czegoś słodkiego. Na początku pomóż 2, 3 – latkowi i poprawiajcie wspólnie czyszczenie zębów, a starsze dziecko kontroluj, czy dobrze je wyszczotkowało. Możesz kupić w aptece środki do wybarwiania osadu na zębach, aby pokazać maluchowi miejsca, które trzeba jeszcze doczyścić. Pamiętaj, by wymieniać szczoteczkę raz na 3 miesiące.

Wybierz dobrą pastę - Nie każde dziecko potrafi wypluwać pastę. Niektóre umieją to ok. 2 roku życia, inne gdy skończą 3 lata. Zanim maluch posiądzie tę sztukę, używajcie pasty dla dzieci, która nie zawiera fluoru. Pastę z jego dodatkiem (dawką dla dzieci) kup, gdy maluch nauczy się płukać buzię. Nie używaj pasty dla dorosłych.

Pierwsza wizyta u dentysty – Warto na nią pójść już w 2 roku życia, gdy dziecko ma kilkanaście ząbków. Można sprawdzić, czy są zdrowe i prawidłowo zbudowane – przegląd zębów jest bezpłatny. Na początek spróbuj odbyć wizytę adaptacyjną, by maluch zapoznał się z gabinetem, fartuchem… Dentystę warto odwiedzać systematycznie, co 3-6 miesięcy.

Ochronne zabiegi - W gabinecie można zastosować dodatkowe zabezpieczenie mleczaków przed próchnicą. Można je chronić przez lakierowanie lub lakowanie.

  • Lakierowanie to pokrywanie ząbków preparatem zawierającym fluor. Przeprowadza się je, co pół roku, jeśli dziecko nie ma tendencji do próchnicy. Jeśli ma z nią kłopot to częściej np. co 2 miesiące.
  • Lakowanie polega na wypełnieniu naturalnych, zbyt głębokich bruzdek w zębach trzonowych płynnym materiałem swiatłoutwardzlanym, aby zapobiec gromadzeniu się w nich bakterii i rozwojowi próchnicy.

Gdy mocno zaatakuje próchnica (oby nie…) ratunkiem w sytuacji awaryjnej może być:

  • Lapisowanie - impregnowanie solami srebra. Po zabiegu zęby robią się wprawdzie czarne (i takie pozostaną, dopóki nie wypadną) ale próchnica się nie rozwija.
  • Plombowanie (wypełnienia) - Do tego dziecko trzeba odpowiednio przygotować w domu. Dla odwrócenia uwagi m.in. oferowane są kolorowe wypełnienia, które dziecko samo wybiera. Zabieg jest bardzo szybki (trwa zwykle tyle co liczenie od 1 do 10) i poprzedzony jest nałożeniem żelu, przed aplikacją znieczulenia („ukłucie muchy”) i polega na „usunięciu robaka” z zęba.

Co jeść, a czego unikać - Higiena to nie wszystko. Ogromnie ważna jest dieta. Przy tworzeniu się szkliwa niezbędny jest wapń. Jego źródłem jest mleko, produkty zbożowe, szpinak, ryby i buraczki. Do prawidłowego przyswajania wapnia konieczna jest witamina D. Niemowlę dostaje ją w kroplach lub tabletkach. Później zadbaj aby dziecko jadło tłuste ryby (np. łosoś, halibut) i żółtka jaj. W diecie nie może brakować też fosforu (mięso, ryby, jaja) magnezu (pełnoziarniste pieczywo, szpinak, banany) i fluoru (ryby morskie, herbata). Dla zdrowia dziąseł niezbędne są witaminy A (marchew, dynia, szpinak, morele, jaja i wątróbka) i witamina C(papryka, cytrusy). Brak tej ostatniej odpowiadał kiedyś za częstą chorobę dziąseł żeglarzy (szkorbut) i wypadanie im zębów.

Ogranicz słodkie przekąski – podawaj je dziecku tylko, gdy może od razu umyć zęby. Wyklucz z diety słodzone napoje.

Dodatek do diety -Dicoflor:
Mleczne zęby dziecka wymagają starannej pielęgnacji – właściwej higieny i diety. W zapobieganiu próchnicy możemy mieć jeszcze jednego sojusznika – probiotyk zawierający szczep bakterii Lactobacillus rhamnosus GG. W czystej formie zawiera go Dicoflor, który obok korzystnego działania m.in. na mikroflorę jelitową, pozytywnie wpływa na zdrowie jamy ustnej i zmniejsza ryzyko próchnicy. Niemowlętom i dzieciom można podawać Dicoflor 30, dzieciom powyżej 12 roku życia i dorosłym – Dicoflor 60. Badania efektywności przeprowadzono w Finlandii wśród dzieci w wieku od roku do 6 lat. U maluchów, które przez 7 miesięcy do każdego posiłku dostawały mleko z dodatkiem tego probiotyku, stwierdzono znacząco niższe ryzyko występowania próchnicy zębów w porównaniu do dzieci, które przyjmowały placebo. W Polsce też mamy możliwość podawania pociechom tego probiotyku, zawierającego ten szczep pożytecznych bakterii.

Szczoteczkę dobierz do wieku dziecka

  • Od 4 do 24 miesięcy - Gdy maluch ma 2-4 ząbki, kup mu szczoteczkę dla dzieci w tym wieku, z małą główką i miękkimi włóknami, które delikatnie masują dziąsła.
  • Od 2 do 4 lat - Dziecko zaczyna samodzielnie myć zęby. Szczoteczka musi mieć wąska główkę (maluchy nie otwierają szeroko ust) proste włókna i grubą wygodną rączkę, np. pokrytą gumą.
  • Od 5 do 7 lat - Gdy dziecko zaczyna tracić mleczaki i rosną mu pierwsze zęby trzonowe, szczoteczka musi mieć dłuższe włókna, ustawione w kształt kubka, by otaczały cały ząb.
  • Powyżej 8 lat - Dziecko mające mleczaki, zęby stałe i szczerby, potrzebuje szczoteczki z kombinacją różnych włókien. Część musi być zaokrąglona, a część ustawiona pod różnym kątem.

Szczotkowanie w kierunku poziomym lub okrężnym uszkadza dziąsła i szyjki zębowe. Takie złe mycie zębów jest najczęstszym powodem chorób przyzębia w przyszłości, a są one po próchnicy, drugą najważniejszą przyczyną utraty zębów. Należy uczyć dziecko (i siebie) prawidłowego szczotkowania ruchami wymiatającymi w kierunku od dziąsła do krawędzi zęba. Aczkolwiek może to być niewygodne, to tak należy postępować w stosunku do wszystkich zębów: górnych, dolnych, przednich i tylnych..

Pamiętaj: Jeśli nauczysz dziecko dbać o zęby, w przyszłości uniknie nieprzyjemnych zabiegów u stomatologa.

Zobacz film na temat prawidłowego mycia zębów: Choroby przyzębia

Przejdź do góry strony